Çin işgal altındaki Doğu Türkistan’ın Yarkent (Yeken) şehrinde Çin polisleri tarifinden 8 Uygur Türkü katlı edildi.
Çin komünist yönetime bağlı yandaş medya resmi haber portali Tianşan, 9 kişinin, yerel saatle 06:30 sularında Kaşgar vilayetine bağlı Yeken ilçesinde polis karakoluna bıçaklarla saldırdığını ve bir polis aracını ateşe verdiğini iddia etti. Bunun üzerine emniyet güçlerinin açtığı ateş sonucu 8 kişinin öldürüldüğü, 1 şüphelinin ise gözaltına alındığı kaydedildi.
Ölenlerin ve tutuklanan kişinin kimliğine ve söz konusu eylemin neden düzenlendiğine ilişkin ayrıntı verilmezken, kapsamlı incelemelerin başladığı açıklandı.
Çin medyaları olayın gerçek boyutunu anlatmıyorlar. Çünkü Cinde basın özgürlüğü yoktur. Tüm medya kuruluşları tek taraflı komünist yönetimine ve devlete bağlı denetim altında çalıştığı için polislerin neden suçsuz ve bigünah insanları öldürdüğü anlatmıyor.
Bu olayın gerçek nedeni ise, Bizim aldığımız bilgeye göre Kaşgar Vilayetine bağlı Yeken şehrinde Polisler Uygurların evlerine baskın düzenlemiş ve evinde dini kitap saklayan, sakal bırakan gençleri, İslami kıyafet giyen yada tesettürlü olan bayanları tutuklama yapmış. Keyfi tutuklama sırasında eşi ve ablaları korumak için polislere karşı gelen gençlere ateş açarak 8 Uygur genci öldürmüş ve kendirlini hâkli göstermek için teröristler öldürüldü diye kendi medyaları aracıyla dünyaya lanse ediyorlar. Çin Yönetimi Doğu Türkistan’da silahsız insanları öldürüyorlar ve kendisi devlet terörü estirerek öldürülen suçsuz Uygurları terörist diye elan ediyor.
Doğu Türkistanlıların can ve mal güvenliği yoktur. Doğu Türkistanlıların can ve mal güvenliğinin garanti altına alınmasını bölgede barış ve huzurun tesis edilmesini istiyoruz. Buradan tüm dünya kamouyana bölgeye BM. İKO. AB. ABD. Türk Dünyası, İslam dünyası gibi dünya kamuoyunun ilgi çekmesini, hâksiz olaylara karşı tepki göstermesini bölgeye Uluslararası denetim heyeti göndermesini, gerçek suçlu Çin yönetimimi yada Uygur Türkleri bunları ortaya çıkarmasını istiyoruz.
Kaşgar vilayetinde 17 Aralık’ta da polisin “Hasan İsmail adlı kişiyi evine baskın yaparak tutuklamaya çalışırken, ona bağlı olduğu iddia edilen bir grup tarafından saldırıya uğradığı” savunulmuş ve çıkan çatışmada 2’si polis 14 Uygur toplam 16 kişi hayatını kaybetmişti.
Doğu Türkistan’daki olayların nedenleri
Çin Doğu Türkistan’da, sözde Uygur Milli ayrılıkçı, dini radikalizm ve terörizm gibi uç kötü güce karşı mücadele adı altında bir hareket yürütüyor. Aslında orada gerçeklere bakarsan öyle bir kötü güç yoktur. Çünkü 64 senedin buyan din eğitimi yasak olan Doğu Türkistan’da dini radikalizm, terörizm ve milli ayrılıkçı diye bir şeyi yoktur. Uygurlar kendi dilinde konuşmak, kendi dini inanç ve kültürü ile yaşamak istiyorlar. Çin Uygurları Milli ayrılıkçılık ile suçluyorlar, Uygurlar Çinlilerdin Dini inanç, dil ve kültür açıdan ayrı bir millettir. Ama Çin Uygurları Çince konuşmaya Çince düşünmeye Çin kültürü ile yaşamaya, dini inançtan uzak ateist olarak yaşamaya zorluyorlar. Bunu kabul etmeyenler, buna karşı mücadele edenleri, milli ayrılıkçı, dini radikalizm ve terörcü diye suçluyorlar ve soru sorgusuz ateş açarak öldürüyorlar.
Şuan doğu Türkistan’da dini baskı var, bu açıdan 18 yaştan küçükler, devlet memurlar, komünist partiye’ye üye olanlar, emekli olanlar ve bayanların camiye girmesi, İslami kıyafet giyen bayanların otobüse binmelere, alışveriş merkezlere, hastanelere girmeleri yasak, İslami kıyafet giyen bayanlar sokaklarda yürürken Çin polisleri ve askerleri tarifinden tutuklanıyor ve ağır para cezasına çarpıtıyor. Daha önceden ikaz verilen bayanlar tekrar tutuklanırsa hepse atıyorlar. Sakal koyan özellikle gençken sakal bırakan Uygur gençleri tutukluyor ve dini radikaliz ile suçluyorlar.
Uygur Dilinde eğitim vermek yasak, Uygur gençler ilkokuldan üniversiteye kader zorla Çin dilinde eğitim veriyorlar, Uygur Çocuklar 4 yaştan itibaren Çin dili ve Çin kültürü öğrenmeye tabi tutuluyorlar. Baskı yaptığı için Uygur gençler Çin baskılarına karşı kendi can ve mal güvenliğini ve aile güvenliğini korumak için eve baskın düzenleyen Çin polisler ile direnişe giriyorlar.
Doğu Türkistanlıların can ve mal güvenliği yoktur. Doğu Türkistanlıların can ve mal güvenliğinin garanti altına alınmasını bölgede barış ve huzurun tesis edilmesini istiyoruz. Buradan tüm dünya kamouyana bölgeye BM. İKO. AB. ABD. Türk Dünyası, İslam dünyası gibi dünya kamuoyunun ilgi çekmesini, hâksiz olaylara karşı tepki göstermesini bölgeye Uluslararası denetim heyeti göndermesini, gerçek suçlu Çin yönetimimi yada Uygur Türkleri bunları ortaya çıkarmasını istiyoruz.
Abdulehed ER
Doğu Türkistan Maarif ve Dayanışma Derneği